Protestantse Kerk "De Brabantse Olijfberg"
vpkb Antwerpen-Noord
Lange Winkelstraat 5, 2000 Antwerpen
   
Home
Up
Visietekst
Doopvont...
Glasramen
Duitse kolonie
Archief

Duitse Antwerpenaren (of Antwerpse Duitsers?)
de schenkers van de glasramen

Alvast: het hele verhaal van de Duitse kolonie kunt u lezen op de http://duitsekolonie.procant.be/ (nieuw venster)
 

De laatste restauratie van de kerk was een 'total make-over', aangestuurd door de Duits-protestantse gemeenschap, onderdeel van de 'Duitse kolonie' van Antwerpen, die tot WO-I een dominante positie innam in het Antwerpse stadsweefsel, economisch, architectonisch, en spiritueel. Talrijke sporen in de stad getuigen hiervan en van het laatste toch wel vooral deze kerk. Zo zijn bijv. de prachtige glasvensters in de kerk gemaakt door de firma Hochreiter & Geyer, gevestigd in Zurenborg, maar van Duitse origine. Net als de rest van het interieur getuigen zij van de Lutherse invloed, samenhangend met de toenmalige kapitaalkrachtige Duitse gemeenteleden, die de hele renovatie betaalden en ook de glas-in-lood ramen sponsorden. Zie onderaan voor de prijs. De 'duitse kolonie' van Antwerpen was in de 19e eeuw zeer nadrukkelijk in Antwerpen aanwezig (handel, haven, cultuur, weldoenerij) en voor een groot deel 'Luthers'.

Radio Antwerpen wijdde hieraan een uitzending, die eindigde in de voorhal van de kerk.

venster op de orgelgalerij (Noord)
 
 

Hieronder - met excuses voor de slechte kwaliteit: er hangt gaas en netten voor i.v.m. het risico van vallend glas/steen -  maar de persoon in kwestie is te belangrijk om niet in beeld te komen als het de glasramen betreft: Het gaat om degene die alle 5 langwerpige koorvensters schonk, dhr. Richard Böcking, die in de periode van de restauratie voorzitter was van het kerkbestuur. Hij was naast een succesvol en schatrijk zakenman, ook de drijvende kracht achter tal van sociale en culturele initiatieven en verenigingen. Ook was hij één van de drijvende krachten achter de beide Deutsche Schulen (de 'sjieke' aan de Quellinstraat, en de 'Diakonieschule' achter de kerk). Hij liet het hoekhuis Lange Winkelstraat/Kauwenberg bouwen (tegelijk met de kerkrestauratie, in 'Vlaamse stijl') en inrichten tot een Altenheim. Zijn bedoeling was om aan de Kerk te schenken, maar hij heeft dit nooit op papier gezet (wat tot 20 jaar juridisch getouwtrek na de oorlog leidde maar 'that is history...').

Onder de vensters staat "Geschenk von Herrn & Frau Richard Böcking."

 
 

De volgende twee namen bevinden zich in de gewone witte glasvensters aan de Noordzijde van de kerk. Om de kosten voor de kerkfabriek te drukken, werden de leden opgeroepen om de kosten van een venster op zich te nemen. Wij lezen hier de namen van Fr. Speth, de grote man van de petroleum-industrie eind 19e eeuw. Afkomstig uit Duitsland was hij via de USA in Antwerpen terecht gekomen met zijn petroleumfirma: American Standard Oil (SO, Esso). Hij had een kasteeltje in Kapellen (nu Atheneum) en was in Antwerpen en omstreken gekend als kunstmecenas (de "baadsters" van Wijnants). Het landhuis is nu het home "Philippe Speth", genoemd naar diens zoon die in 1945 sneuvelde als soldaat in het Belgische leger. Zijn broer Jean (geboren Hans) was voor en na WO I burgemeester van Kapellen.

 

 

en E. Krumbholtz (dezelfde die ook het Smyrna tapijt heeft geschonken voor het koor) :

 

De volgende gegevens komen uit het historische onderzoek van Lode De Clercq, restauratiedossier Lange Winkelstraat.

rekening 1 (voor de vensters bij het oksaal en de noordzijde)

 

Werkhuis voor glasschildering Ph. Hochreiter en F. Geyer

22 juni 1907

 

Monsieur R. Böcking

 

Pour vente et livraison comme suit  :

 

1  Gemalten Fenster , ‘Grisaille riche’ mit 3 wappen         1 100 Fr.

2  Gemalte   Fenster , ‘Grisaille simple’  à 380 fr                 760 Fr.

4  Seitenfenster in ‘Losanges’ mit farbigen Li.. 4 x 175         700 Fr.

1  Fenster Vestibule                                                          125 Fr.

1  Oberlicht über von …. In Grisaille                                   100 Fr.

 

 

 

rekening 2

Hochreiter & Geiter

Atelier de Vitraux Peints

Hochreiter & Geyer

14-16  rue Zurenborg

 

Anvers le 20 mars 1908

Herr Bocking

5 Chorfensters

à 1000

5 000

Herr Scheibler

2 Chorfensters

à 3000

6 000

Frau Schüll

1 Orgelfenster

 

1 100

Herr Hessel (+ Fritz?)

2 Grisailles

 à 380

760

 

4 Schifffenster

à 175

700

 

1 Vestibule

 

125

 

1 Hauptingang

 

100

 

1 Vorfaçade

 

50

 

 

 

   
Home ] contactinfo ] Kerkelijk leven ] Kerkdiensten ] Organisatie ] Kerkgebouw ] Brabantse Olijfberg ] Walcker orgel ] Cultuurpatrimonium ] Bezinning ] ANBI ]